Planeta Jowisz w dalszym ciągu jest fascynującym źródłem odkryć naukowych w ramach misji NASA Juno, a naukowcy niedawno zamienili dane z dwóch przelotów obok Io w spektakularne animacje. Przedstawiają dwie najbardziej imponujące cechy księżyca Jowisza: potężną górę i gładkie jak szkło jezioro lawy.
Niedawno na konferencji prasowej zorganizowanej w Zgromadzeniu Ogólnym Europejskiej Unii Geofizycznej w Wiedniu zaprezentowano nowe odkrycia sondy zasilanej energią słoneczną. Główny badacz sondy Juno, Scott Bolton, podkreślił także aktualne informacje na temat cyklonów polarnych Jowisza i obfitości wody na planecie.
Sondy Juno z grudnia 2023 r. i lutego 2024 r., które przeleciały w odległości zaledwie 930 mil (około 1500 kilometrów) od Io, dostarczyły zbliżeń aktywnych wulkanów. „Mieliśmy okazję zobaczyć wulkany w akcji i uzyskać niezwykłe szczegóły 200-kilometrowego jeziora lawy zwanego Loki Patera” – zauważył Bolton. Powierzchnia jeziora wydaje się gładka jak obsydian, co sugeruje wyjątkową i fascynującą kompozycję.
Analizy wykonane za pomocą instrumentu radiometru mikrofalowego (MWR) Juno wykazały, że Io, w przeciwieństwie do innych księżyców galileuszowych Jowisza, ma stosunkowo gładką powierzchnię i chłodniejsze bieguny niż na średnich szerokościach geograficznych. Dane te sugerują odmienne zachowanie geologiczne i klimatyczne niż w przypadku pozostałych księżyców Jowisza.
Rozszerzona misja Juno, która obecnie leci bliżej bieguna północnego Jowisza, pozwoliła MWR poprawić rozdzielczość i szczegółowość cyklonów polarnych. Porównując różne długości fal, naukowcy odkryli, że nie wszystkie cyklony polarne można zaobserwować na biegunie północnym Jowisza” – wyjaśnia Steve Levin, naukowiec projektu Juno w Laboratorium Napędów Odrzutowych NASA. „Jest wyraźnie widoczna zarówno na zdjęciach w podczerwieni, jak i w świetle widzialnym, ale jej sygnatura mikrofalowa nie jest tak silna jak w przypadku innych pobliskich burz. Wskazuje to na zupełnie inną strukturę wewnętrzną.”
Wyniki te nie tylko pozwalają nam głębiej zrozumieć zjawiska atmosferyczne na Jowiszu, ale także wnoszą wkład do dyskusji na temat powstawania naszego Układu Słonecznego. Uważa się, że materiał w postaci lodu wodnego mógł służyć jako źródło wzbogacenia atmosfery Jowisza w ciężkie pierwiastki podczas formowania się gazowego olbrzyma. Jednak ostatnie odkrycia sugerują, że obfitość wody w jądrze Jowisza jest zaskakująco niska, a tajemnica ta wciąż pozostaje nierozwiązana.
Rozszerzona misja Juno będzie w dalszym ciągu dostarczać cennych danych, umożliwiając naukowcom porównanie obfitości wody w obszarach polarnych Jowisza z obfitością wody w obszarze równikowym Jowisza i dostarcza nowych informacji na temat struktury jego rozcieńczonego jądra.
Podczas ostatniego przelotu Juno obok Io 9 kwietnia sonda zbliżyła się na odległość około 10.250 16.500 kilometrów od powierzchni Księżyca. Następny duży przelot wokół Jowisza, 61. w ramach misji, zaplanowano na 12 maja. Te przeloty nie tylko poszerzają naszą wiedzę o Jowiszu i jego księżycach, ale także otwierają nowe horyzonty w eksploracji kosmosu, obiecując dalsze odkrycia, które mogą zmienić nasze rozumienie kosmosu.
