Planeta Jowisz, największy gazowy gigant w naszym Układzie Słonecznym, w dalszym ciągu zadziwia społeczność naukową swoją złożonością. Niedawno dokonano niezwykłego odkrycia, które dodało nową warstwę tajemnicy do jej zachowania atmosferycznego i intensywnego magnetyzmu. Naukowcy zidentyfikowali maleńki dżet atmosferyczny ukryty głęboko w atmosferze planety, który wydaje się zmieniać w nieoczekiwany sposób co cztery lata, zachowując się jak fala.
Ta niezwykła obserwacja rodzi nowe pytania dotyczące wewnętrznej dynamiki Jowisza, w szczególności dotyczące działania „Wielkiej Błękitnej Plamy” – obszaru o intensywnym magnetyzmie zlokalizowanego w pobliżu równika planety. Wbrew temu, co może sugerować nazwa, region ten nie jest wizualnie niebieski. Nazwa wzięła się od sposobu, w jaki naukowcy wizualizują mapy pola magnetycznego Jowisza, wykorzystując symboliczną paletę kolorów do oznaczania różnych intensywności magnetycznych.
Pole magnetyczne Jowisza wykazuje niezwykłą asymetrię względem osi obrotu, tak wyraźną, że Wielką Błękitną Plamę często porównuje się do drugiego południowego bieguna magnetycznego wyłaniającego się z równika planety. Tę wyjątkową cechę podkreśla fakt, że na niektóre części regionu wpływa strumień poruszający się w kierunku zachodnim, podczas gdy na inne jego segmenty wpływają silne wiatry wschodnie.
Planeta Jowisz: NIESAMOWITE odkrycie, które pogłębia tajemnice planety w Układzie Słonecznym
Najnowsze odkrycia, zaprezentowane w artykule opublikowanym w czasopiśmie Nature, rzucają nowe światło na to zjawisko. Wykorzystując dane przesłane przez należącą do NASA sondę Juno, krążącą obecnie wokół Jowisza, naukowcy sporządzili mapę Wielkiej Błękitnej Plamy i zbadali jej zmiany. Nowe dane sugerują, że podobnie jak fale oceaniczne zmieniają swoją prędkość, zachowanie przypominające fale głęboko w metalicznym jądrze Jowisza może być źródłem obserwowanych wahań pola magnetycznego.
Profesor Yohai Kaspi z Instytutu Naukowego Weizmanna w Izraelu i współbadacz misji Juno podkreślił tajemnicę otaczającą to zjawisko, zauważając, że nadal nie jest jasne, dlaczego w regionie występują te anomalie magnetyczne. Obserwacje wskazują, że silne wiatry wiejące z burzliwej „powierzchni” Jowisza odgrywają kluczową rolę w napędzaniu tych intensywnych pól magnetycznych, wiejących na głębokość ponad 3.000 kilometrów, gdzie, jak się uważa, wpływają na intensywne pole magnetyczne planety.
Jednak pomimo tego ważnego odkrycia badacze są ostrożni w wyciąganiu ostatecznych wniosków. Odkryty dżet porusza się na stosunkowo małą skalę, z prędkością kilku centymetrów na sekundę, znacznie różniąc się od innych znanych dżetów atmosferycznych na Jowiszu, które poruszają się znacznie szybciej. Detal ten podkreśla „marginalny” charakter pomiary bieżący, wymagający większej ilości danych w celu potwierdzenia wahań co cztery lata.
Więcej obserwacji dostarczonych w przyszłości przez misję Juno może dostarczyć odpowiedzi potrzebnych do rozwikłania tej kosmicznej zagadki, pomagając naukowcom lepiej zrozumieć dynamikę, która napędza złożone pole magnetyczne Jowisza. Odkrycia te nie tylko poszerzają naszą wiedzę na temat gazowego giganta, ale także otwierają nowe perspektywy w zrozumieniu procesów magnetycznych w skali słonecznej.
