De James Webb Space Telescope (JWST), een wonder van astronomische technologie, heeft een baanbrekende ontdekking gedaan: het oudste zwarte gat ooit waargenomen. Dit kolossale zwarte gat, met een massa van 1,6 miljoen keer die van de zon, ligt al 13 miljard jaar op de loer in het universum. We zullen onderzoeken hoe deze ontdekking ons begrip van zwarte gaten en de oorsprong van het universum opnieuw definieert.
JWST geeft ons met zijn geavanceerde camera's de unieke kans om terug te kijken in de tijd, naar het begin van ons universum. Dit technologische meesterwerk ontdekte het superzware zwarte gat in het centrum van het jonge sterrenstelsel GN-z11, slechts 440 miljoen jaar na de oerknal.
Het door JWST waargenomen zwarte gat is niet het enige; het maakt deel uit van een ensemble van zwarte gaten dat zich op angstaanjagende wijze ontwikkelde aan het begin van de kosmos. Deze periode, ongeveer 100 miljoen jaar na de oerknal, markeert het moment waarop het jonge heelal een miljard jaar lang begon te gloeien.
Hoe deze kosmische draaikolken precies zo snel groeiden is nog niet duidelijk, maar inzicht in dit proces kan aanwijzingen opleveren over hoe de huidige superzware zwarte gaten, inclusief die in het centrum van de Melkweg, tot hun indrukwekkende afmetingen zijn gegroeid.
Het oudste zwarte gat in het heelal ontdekt, aangekondigd door NASA
De onderzoekers hebben hun bevindingen gepubliceerd in de arXiv preprint-database en het onderzoek wacht op peer review. Volgens professor Roberto Maiolino, een vooraanstaand astrofysicus aan de Universiteit van Cambridge, kunnen zwarte gaten in het vroege heelal niet vreedzaam groeien, maar moeten ze een ongewoon geboorte- en groeiproces ondergaan.
Er wordt aangenomen dat in het huidige universum zwarte gaten ontstaan door de ineenstorting van reuzensterren. Ze groeien echter door voortdurend gas, stof, sterren en andere zwarte gaten te consumeren. Terwijl ze zich voeden, zorgt de wrijving ervoor dat het materiaal dat in de monden van zwarte gaten spiraalt, opwarmt, waardoor licht wordt uitgezonden dat detecteerbaar is door telescopen, waardoor ze worden omgezet in zogenaamde actieve galactische kernen (AGN).
Quasars zijn superzware zwarte gaten, miljarden keren zo zwaar als de zon, die hun heldere licht het universum in sturen. Deze extreem heldere astronomische objecten behoren tot de helderste verschijnselen in de kosmos.
Omdat licht met een vaste snelheid door de ruimte reist, kijken wetenschappers dieper in het heelal, hoe verder weg ze het licht onderscheppen en, impliciet, hoe verder ze terug in de tijd kijken. Om het zwarte gat in dit onderzoek waar te nemen, gebruikten astronomen de twee infraroodcamera's van JWST – het Mid-Infrared Instrument (MIRI) en de Near Infrared Camera – en de geïntegreerde spectrograaf om het licht op te splitsen in de samenstellende frequenties.
Deze ontdekking werpt niet alleen licht op de oorsprong van ons universum, maar ook op de evolutie van zwarte gaten. Verder onderzoek van deze kosmische verschijnselen zou meer geheimen kunnen onthullen over hoe ons universum in zijn huidige vorm is ontstaan. De James Webb-telescoop blijft ons verbazen en de grenzen van astronomische kennis opnieuw definiëren.
